ابوعمرو سهل ابن هارون دشت میشانی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 3 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف 215 ق)، حكیم، شاعر، نحوى و لغوى. معروف به بزرگمهر اسلام. وى از مردم دشت میشان بود كه به بصره نقل مكان كرد و در آنجا شهره گشت. و به خدمت هارون‏الرشید درآمد و تا آنجا اوج گرفت كه به جاى یحیى برمكى برگزیده شد. او همچنین از خادمان خاص مأمون گردید و متصدى خزانةالحكمة و كتابدار مأمون شد. ابن‏هارون از شعوبیان بود و عجم را بر عرب برترى مى‏داد. و در این باره كتابها و رسایل مختلفى نگاشته است. جاحظ شیفته اوست و در وصفش گوید كه او خطیب، شاعر و نویسنده قطعات بلند و كوتاه و كتب بزرگ است. گویند كه وى بخیل و خسیس بود، به طورى كه رساله‏اى در «بخل» نوشت و در آن خساست و بخل را ستود، و آن را به نام حسن بن سهل وزیر كرد. از جمله آثارش: كتاب «ادب اسل بن اسل»؛ كتاب «اسباسیوس فى اتحاد الاخوان»؛ «تدبیر الملك والسیاسة»؛ كتاب «دیوان الرسائل»؛ «ثعلة و عفراء»، كه بر اساس «كلیله و دمنه» براى مأمون نوشت؛ «المسائل»؛ «ندود و ودود و لدود»؛ «النّمر والثعلب»؛ «الوامق والعذراء».